ТАРИХТЫ САҚТАП, БЕЙБІТ ӘЛЕМДІ ҚҰРУ...
Астана қаласы Алматы ауданы ардагерлер кеңесінің төрағасы Мұстафина М. К. ҚР-дағы ҚХР Елшісі Хань Чунлинь мырзаның қатысуымен өткен дөңгелек үстелдегі сөйлеген сөзі.
Құрметті елші мырза, ханымдар мен мырзалар! Ең алдымен, ұйымдастырушыларға осындай маңызды іс-шараны өткізгені үшін терең ризашылық білдіруге мүмкіндік беріңіз. Біз мұнда 80 жыл бұрын үлкен құрбандықтар мен керемет батылдықтың арқасында бейбітшілік пен бостандықты қорғаған адамдарға құрмет көрсету үшін жиналдық.
Қытай халқының жапон басқыншыларына қарсы соғыстағы жеңісі мен Дүниежүзілік антифашистік соғыстағы жалпы Жеңісінің мерейтойы тек тарихи күн емес. Бұл фашизммен, зорлық — зомбылықпен, агрессиямен күресу үшін ортақ мақсат және қабілетті халықтардың күшін бірігуге еске салады. Бұл сондайақ қазіргі және болашақ туралы-біз сақтауға және құруға тырысатын әлем туралы ойлануға себеп. Бұл күні сегіз жыл бойы зорлық-зомбылықпен күресіп, бұрын-соңды болмаған жанқиярлық пен ұлттық бірлікті көрсеткен Қытай халқының ерлігін еске аламыз. Қытайдағы соғыс Екінші дүниежүзілік соғыстың ең үлкен және қайғылы беттерінің бірі болды. Қытай үлкен шығынға ұшырады, бірақ жалпы жеңіс ісінде маңызды рөл атқарды. Жапон милитаризміне қарсы тұру фашистік қауіпке қарсы әлем халықтарының жалпы майданының бөлігі болды. Бұл соғыс бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамдарды біріктіргені де есімізде. Қазақстан екінші дүниежүзілік соғыста Жеңіске зор үлес қосты. 1,2 миллионнан астам қазақстандық майданға жұмылдырылды. Бұл сол кездегі республиканың ересек еркектерінің жартысына жуығы болды. Бес жүзден астам қазақстандық Кеңес Одағының Батыры атағына ие болды. Олардың арасында аты аңызға айналған генерал-майор Иван Панфилов бар, оның есімі Мәскеудің қаһармандық қорғанысымен мәңгі байланысты. Бауыржан Момышұлы, Рахымжан Қошқарбаев, Әлия Молдағұлова, Мәншүк Мәметова, Талғат Бигелдинов және тағы басқалардың есімдері ұмытылмас. Майданға қатысудан басқа, Қазақстандық тыл, майдан үшін тірек болды. Мұнда эвакуацияланған зауыттар, ауруханалар, оқу орындары орналасқан. Қазақстан Кеңес Одағының түкпір — түкпірінен көшірілген миллиондаған әйелдерді, балаларды, қарттарды қабылдады. Біздің халқымыз осы қорқынышты жылдары бір-бірін қолдай отырып, соңғысымен бөлісті. Бұл ортақ жеңістің кепіліне айналған терең ынтымақтастықты, өзара көмек пен бірлікті көрсетеді. Осы тұрғыдан алғанда, соғыс жады тек құрбандар мен трагедияларды еске алу ғана емес, сонымен бірге жауды жеңе алатын адам бауырластығын еске алу. Бүгін, 80 жылдан кейін біз сол соғыстың оқиғаларын еске түсірмейміз. Біз жауапкершілікті жалғастырамыз. Өз өмірін Отан үшін тапсырғандарды, болашақ ұрпақтар алдында, әлем алдында: тарихты қайта жазуға тырысу, ұлтшылдықтың қайта жандануын үйлестіру керек. Есте сақтау-бұл өткенді құрметтеу ғана емес, сонымен бірге болашақты қорғау құралы. Біз тарих туралы шындықты айтуымыз керек, өткеннің қайғылы қателіктерін қайталамау үшін объективтілікті қорғауымыз керек. Сондықтан диалог, ғылыми және мәдени ынтымақтастық, тарихи мұраны сақтау, жастарға білім беру — осының бәрі бүгінде ерекше маңызға ие болып отыр. Құрметті елші мырза, 21 тамызда Сіздердің қатысуларыңызбен Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Ұлттық әскери-тарихи орталығының Әскери-тарихи мұражайында Қытай халқының Жеңісінің 80 жылдығына арналған Астана қаласындағы Қытай мәдени орталығы мен Қазақстандағы Қытай Халық Республикасының Елшілігі ұйымдастырған «Ұлттық тәуелсіздік және бүкіл әлемдегі бейбітшілік үшін» атты фотокөрменің салтанатты ашылуы өтті. Астана қаласының ардагерлері ұйымының өкілдері жапон басқыншыларына қарсы соғыс туралы көрменің куәсі болды.Бұл іс-шара Екінші дүниежүзілік соғыстың ұрыс даласында қаза тапқан жауынгерлерді құрметтеуге, олардың ерліктері мысалында өскелең ұрпақты әскери-патриоттық тәрбиелеуге, сондай-ақ екі ел арасындағы достық пен ынтымақтастықты нығайтуға бағытталған. Көрмеде қатыгез соғыс пен қытай халқының ерлігі туралы баяндайтын 100-ден астам ерекше фотосуреттер, сондай-ақ басқа да экспонаттар ұсынылды. Көрме материалдары бізге тәуелсіздік үшін күрестің тарихымен және Қытай халқының екінші дүниежүзілік соғыстағы Жеңіске қосқан үлесімен тереңірек танысуға мүмкіндік берді. Бүгінгі дөңгелек үстелдің атауы өте мағыналы— «Тарихты есте сақтау және әлемді бірлесіп құру». Бұл сөздер біздің заманымыздың басты миссиясын көрсетеді. Әділдікке, құрметке, тең құқыққа және тату көршілікке негізделген әлемде ғана барлық елдер үшін тұрақты дамуды қамтамасыз етуге болады. Өткенге адал көзқарас арқылы ғана біз қазіргі уақытта дана және салмақты саясат жасай аламыз. Бүгінгі кездесулер халықтар арасындағы достық көпірлерін нығайтуға, өзара түсіністікті тереңдетуге көмектеседі және әлемнің ортақ ісіне қызмет етеді деп сенемін. Қорытындылай келе, дөңгелек үстелдің барлық қатысушыларына нәтижелі диалог, жаңа идеялар, терең ойлар тілеймін. Өткенді еске алу бізді шабыттандырсын, ортақ тарих бірге құратын әлемнің негізі болсын. Назарларыңызға рақмет.
Астана қаласы, Алматы ауданы Ардагерлер кеңесінің төрағасы
Мұстафин Марат Кәрімұлы***Выступление председателя Совета ветеранов района Алматы г. Астаны Мустафина М.К. на Круглом столе с участием посла КНР в РК г-на Хань Чуньлинь Уважаемый господин посол, дамы и господа!
Прежде всего, позвольте выразить глубокую признательность организаторам за проведение столь важного и значимого мероприятия. Мы собрались здесь, чтобы отдать дань памяти тем, кто 80 лет назад отстоял мир и свободу, ценой огромных жертв и неимоверного мужества. Юбилей Победы китайского народа в войне сопротивления японским захватчикам и общей Победы в мировой антифашистской войне — это не просто историческая дата. Это напоминание о силе народов, способных объединиться ради общей цели — борьбы с фашизмом, насилием, агрессией и угнетением. Это также повод задуматься о настоящем и будущем — о мире, который мы стремимся сохранить и построить. В этот день мы вспоминаем героизм китайского народа, который восемь долгих лет сражался с жестокой оккупацией, проявляя невиданный героизм, самоотверженность и национальное единство. Война в Китае была одной из самых масштабных и трагических страниц Второй мировой войны. Китай понёс колоссальные потери, но выстоял, сыграв важнейшую роль в общем деле Победы. Сопротивление японскому милитаризму стало частью общего фронта народов мира против фашистской угрозы. Мы также помним и о том, что эта война объединила миллионы людей по всему миру. Вклад каждого народа был важен. И сегодня я хотел бы отдельно подчеркнуть роль народов Советского Союза, в частности казахстанцев, в общем деле борьбы против фашизма. Казахстан внёс огромный вклад в Победу во Второй мировой войне. Более 1,2 миллиона казахстанцев были мобилизованы на фронт. Это была почти половина взрослого мужского населения республики на тот момент. Воевали мужественно, плечом к плечу с братьями по оружию разных национальностей. Более пятисот казахстанцев были удостоены звания Героя Советского Союза. Среди них – легендарный генерал-майор Иван Панфилов, чьё имя навсегда связано с героической обороной Москвы. Незабвенны имена Бауржана Момышулы, Рахымжана Кошкарбаева, Алии Молдагуловой, Маншук Маметовой, Талгата Бигельдинова и многих других. Помимо участия на фронте, казахстанская земля стала тылом, опорой для фронта. Здесь размещались эвакуированные заводы, госпитали, учебные учреждения. Казахстан принял миллионы эвакуированных со всего Советского Союза — женщин, детей, стариков. Наш народ делился последним, поддерживая друг друга в эти страшные годы.
Это свидетельствует о глубокой солидарности, взаимопомощи и единстве, которые стали залогом общей Победы. И в этом смысле, память о войне — это не только память о жертвах и трагедиях, но и память о человеческом братстве, которое способно преодолеть тьму.
Сегодня, спустя 80 лет, мы не просто вспоминаем события той войны. Мы продолжаем нести ответственность — перед теми, кто отдал свою жизнь, перед будущими поколениями, перед миром, в котором вновь появляются тревожные тенденции: попытки переписать историю, возрождение национализма.
Память — это не только уважение к прошлому, но и инструмент для защиты будущего. Мы должны говорить правду об истории, отстаивать объективность, чтобы избежать повторения трагических ошибок прошлого. Именно поэтому диалог, научное и культурное сотрудничество, сохранение исторического наследия, просвещение молодёжи — всё это приобретает сегодня особую важность.
Уважаемый господин посол, 21 августа с Вашим участием в Военно-историческом музее Национального военно-исторического центра Вооруженных сил Республики Казахстан состоялось торжественное открытие фотовыставки «За национальную независимость и мир во всем мире», организованной Китайским культурным центром в г. Астане и Посольством Китайской Народной Республики в Казахстане, посвященной 80-летию Победы китайского народа в войне против японских захватчиков, где принимали участие представители ветеранской организации города Астаны.
Данное мероприятие было направлено на чествование воинов, погибших на полях сражений Второй мировой войны, военно-патриотическое воспитание подрастающего поколения на примере их героизма, а также укрепления дружбы и сотрудничества между двумя странами.
На выставке было представлено более 100 уникальных фотографий, рассказывающих историю жестокой войны и подвиге китайского народа, а также другие экспонаты.
Материалы выставки позволили нам глубже познакомиться с историей борьбы за независимость и с вкладом китайского народа в Победу во Второй мировой войне.
Название сегодняшнего круглого стола очень символично — «Помнить историю и совместно строить мир».
Эти слова отражают главную миссию нашего времени. Только в мире, основанном на справедливости, уважении, равноправии и добрососедстве, можно обеспечить устойчивое развитие для всех стран. Только через честный взгляд в прошлое мы можем выработать мудрую и взвешенную политику в настоящем.
Я верю, что такие встречи, как сегодняшняя, помогут укрепить мосты дружбы между народами, углублять взаимопонимание и будет служить общему делу мира.
В заключение хочу пожелать всем участникам круглого стола продуктивного диалога, новых идей, глубоких размышлений. Пусть память о прошлом вдохновляет нас на созидание, пусть общая история будет фундаментом для мира, который мы создаём вместе. Благодарю за внимание.
Астана Председатель Совета ветеранов района Алматы,
Мустафин Марат Каримович